مقدمه

مالکیت معنوی یا مالکیت فکری یکی از اجزای لاینفک دنیای کسب و کار مدرن است. برای دوام یک کسب و کار و پیشرفت مداوم آن میبایست بر ثبت دارایی های فکری مرتبط با کسب و کار خود مسئول باشید.
انسان امروزی بواسطه فعالیتهای فکری و یا بدنی خود میتواند برای خود دارایی تولید و ذخیره نموده و از آن در چرخه تولید ارزش استفاده نماید.
دارایی دارای دو شاخه کلی دارایی ملموس و ناملموس میباشند که برای مالک و یا مالکین حق تملک و تصمیم گیری را ایجاد می نمایند. دارایی ملموس عموما دارای ماهیتی ثابت بوده و یا به مرور زمان مستهلک می شوند. (زمین، ساختمان، ارز، فلزات گران بها و غیره).
دارایی ناملموس به هر دارایی غیرپولی و فاقد ماهیت عینی و فیزیکی اطلاق می‌ شود. (مالکیت معنوی و غیره).

دارایی می‌توانند در مالکیت مشترک و یا منحصربه‌فرد اشخاص حقیقی یا حقوقی، دولت و یا دردسترس عموم باشند.
اصول سنتی حقوق مالکیت شامل موارد زیر می‌باشد:

• کنترل استفاده از دارایی
• حق استفاده از هر منفعت و سود از ثروت
• حق واگذاری یا فروش دارایی
• حق محروم کردن دیگران از مالکیت

تعریف مالکیت معنوی

با تحلیل و جمع بندی تعاریف متنوع مالکیت معنوی، مالکیت معنوی یا فکری (Intellectual Property)(IP) مالکیتی است که بر دارایی های ناملموس حاصل از فعالیت خلاقانه ذهن بشر اشاره دارد.
مالکیت معنوی به دو دسته حقوق پدیدآورندگان آثار ادبی/هنری و مالکیت صنعتی تقسیم می شود.

حقوق پدیدآورندگان آثار ادبی/هنری

حق نشر، حق تکثیر، حق مؤلف یا کپی رایت  Copyright، یک اصطلاح حقوقی برای توصیف حقوقی که سازندگان نسبت به آثار ادبی و هنری خود دارند، است.
به طور کلی، آثار معمولی که توسط کپی رایت در سراسر جهان محافظت می شود، شامل موارد زیر است.

• آثار ادبی: داستان، رمان، شعر، ترانه، نمایشنامه، فیلمنامه، آثار مرجع، کتاب، پایان نامه و انواع مقاله
• برنامه ها و نرم افزارهای کامپیوتری و یا تلفن های هوشمند، بانک اطلاعاتی؛
• فیلم، آهنگ، موسیقی، ویدئوريال پویا نمایی و رقص؛
• آثار هنری: نقاشی، طراحی، ترسیم، اسکیس، عکس و مجسمه طرح های معماری؛
• تبلیغات، نقشه ها و ترسم های فنی.

امتیازات

هرگونه استفاده و بهره‌برداری از این آثار منوط به دریافت اجازه از ناشر یا پدیدآورندهٔ آن اثر می‌باشد، استفاده در شرایطی که طبق قانون محدودیت یا استثنایی وجود دارد، مانند استفاده منصفانه، به دریافت اجازه از دارنده حق تکثیر نیاز ندارد. دارنده حق تکثیر می‌تواند حقوق خود را به شخص دیگری منتقل کنند.

روش بهره مندی

در اکثر کشورها مطابق کنوانسیون برن، حمایت از حق چاپ از طریق خودکار بدون نیاز به ثبت نام بطور خودکار بدست می آید. با این وجود، اکثر کشورها نظیر ایران سیستمی در دست دارند که امکان ثبت نام داوطلبانه آثار را فراهم می کند.
سیستمهای ثبت نام داوطلبانه میتوانند به حل و فصل اختلافات در مورد مالکیت یا ایجاد و همچنین تسهیل فروش و واگذاری و یا انتقال حقوق کمک کنند.

مالکیت صنعتی

مالکیت صنعتی دیگر زیر مجموعه از مالکیت معنوی است. مالکیت معنوی شامل: 1. علامت تجاري (برند) 2. اختراع، 3. طرح صنعتي و 4. نشان جغرافیایی و مورد کمتر شناخته شده اسرار تجاری می باشد.
کاربرد گسترده اصطلاح “مالکیت صنعتی” اولین بار در کنوانسیون پاریس برای حمایت از مالکیت صنعتی، (به انگلیسی: Paris Convention of) در سال ۱۸۸۳ در شهر پاریس، منعقد شده و طی تجدیدنظرها و اصلاحاتی تکمیل گردید، بیان شد.
هدف از مالکیت صنعتی انتقال اطلاعات به ویژه برای مصرف کنندگان محصولات و خدمات ارائه شده در بازار و محافظت در برابر استفاده غیرمجاز و جلوگیری از گمراهی مصرف کنندگان است.

برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان با کارشناسان شرکت خلاق رویان جوان تماس حاصل فرمائید.

1. What is Intellectual Property?
2. Understanding Copyright and Related Rights
3. Understanding Industrial Property
4. WIPO Intellectual Property Handbook